AWN Lek- en Merwestreek

VIDEO: Deze restanten van neergehaald jachtvliegtuig uit WOII lagen nog in de Alblasserdamse grond Defensie heeft een vliegtuig geborgen dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door vijandelijk vuur werd neergehaald in Alblasserdam. Het Hawker Typhoon jachtvliegtuig van de Britse Royal Airforce stortte op 28 september 1944 neer in de Alblasserdamse polder Kortland. Onder meer de motor, de vliegtuigsto...

Berging vliegtuigwrak Hawker Typhoon uit WO II in Alblasserdam.
Video tijdens bezoekersmiddag met toelichting van Arjan Wemmers,

Neergehaald jachtvliegtuig uit WOII geborgen in Alblasserdam Neergehaald jachtvliegtuig uit WOII geborgen in Alblasserdam

Een cartografische avond met Wim van Wijk.
(activiteit van Vereniging Oud-Dordrecht)

Bij de leden van oud-Dordrecht klinken de namen Blaeu, Van Deventer en Braun en Hogenberg waarschijnlijk bekend in de oren. Van de stadsplattegronden die zij van Dordrecht hebben gemaakt, heeft iedereen wel een beeld. Een globaal beeld waarschijnlijk. Pas als je die kaarten nauwkeurig bekijkt, ontdek je verrassingen. En dan komt je fantasie waarschijnlijk ook op gang!

Tijdens deze lezing neemt Wim van Wijk ons mee op een boeiende ontdekkingstocht. Ook op de ‘reuzenkaart’ en iets verder buiten de stad.

Datum: Donderdag 15 februari 2024
Locatie: Trinitatiskapel
Adres: Vriesestraat 22, Dordrecht
Ontvangst: 19.30 uur
Aanvang: 20.00 uur

Een Speurtocht (niet mét, maar óp een kaart) Een cartografische avond met Wim van Wijk. Bij de leden van oud-Dordrecht klinken de namen Blaeu, Van Deventer en Braun en Hogenberg waarschijnlijk bekend in de oren. Van de stadsplattegronden die zij van Dordrecht hebben gemaakt, heeft iedereen wel een beeld. Een globaal beeld waarschijnlijk. Pas a...

Archeotopstuk #377 is vandaag een heel pand; namelijk De Berckepoort aan de Nieuwstraat. In oktober werd bekend dat het pand, na zo'n 10 jaar leegstand, vanaf 2025 een nieuwe bestemming zal krijgen. In het voorste deel aan de Voorstraat worden een restaurant en hotel gerealiseerd die al in 2025 worden opgeleverd. Aansluitend zal in het achterliggende deel een brouwerij worden gevestigd die in 2027 klaar zal zijn. Bij de laatste grote verbouwing in 1989-1990 is door de Archeologische Werkgemeenschap Nederland (AWN), afdeling Lek- en Merwestreek een onderzoek uitgevoerd. Er zijn in de kelder verschillende putten gegraven waarbij oudere bouwfases van het pand zijn gevonden en ook een grote waterkelder en beerkelder met veel, voornamelijk 16e-eeuws, huishoudelijk afval van de toenmalige bewoners en hun gasten.

De Berckepoort was een groot huis aan de Nieuwstraat-Hofstraat, maar had een toegang vanaf de Voorstraat door een steeg die reikte tot de grote binnenplaats. Het nu nog overgebleven deel dateert voornamelijk uit de 16e eeuw. In de vermoedelijk 13e-14e -eeuwse oorsprong was het pand waarschijnlijk het onderkomen van de middeleeuwse Lombarden; bankiers die geld leenden tegen onderpand. In de 15e eeuw is het pand in bezit van Thomas Beuckelaer; een hoge ambtenaar aan het Hof van Holland. Begin 16e eeuw komt het pand in bezit van Hubert Tack; een hout- en wijnhandelaar. De kelders van het pand werden nu gebruikt voor de opslag van wijn. In de late 16e eeuw komt het, vermoedelijk als erfgoed, in bezit van de naamgever van het pand; Matthijs Berck, eveneens een wijnhandelaar. Hij stelde zijn huis ook ter beschikking van de stad en werd hierbij een logement voor hooggeplaatste gasten.

Enkele bekende personen uit de periode van de Nederlandse Opstand tegen het Spaanse gezag hebben hier gelogeerd. Het gaat onder andere om personen van het wettelijke gezag zoals de Hertog van Alfa; Don Fernando Alvarez de Toledo y Pimentel, die in 1572 in het pand verbleef. Toen de stad kort daarop de kant van de opstand koos, verbleef onder andere de beruchte Geuzenleider Willem van der Marck, beter bekend als Lumey, in de Berckepoort. En ook Willem van Oranje verbleef in de daaropvolgende jaren regelmatig in het huis. Mogelijk is zelfs zijn dochter Louise Juliana hier in 1576 geboren. Een andere, beroemde 16e -eeuwse gast was de graaf van Leicester, Sir Robert Dudley, die als Engelse landvoogd, helaas nogal onsuccesvol, meevocht in de Nederlandse onafhankelijkheidsstrijd.

In de grote beerput is vondstmateriaal aangetroffen uit de periode 14e-18e eeuw. Met name de 16e -eeuwse vondsten zijn duidelijk rijker van karakter. Het gaat hierbij om luxe keramiek zoals majolica borden en fraaie steengoed kannen met Bijbelse voorstellingen en Klassieke krijgslieden. En verder luxe glaswerk dat past bij wijnhandelaren en luxe diners van hooggeplaatste gasten. Het gaat hier om zogenoemde berkemeijers, roemers en kelkglazen in de Italiaanse stijltechniek vetro a reticello (net-glas) en een kelkglas met goudluster-leeuwenkopsteel.

En met dit fraaie glaswerk heffen we alvast symbolisch het glas op de komende feestdagen; fijne kerstdagen en mooi oudejaarsfeest!

Dit oude archeologische onderzoek wordt momenteel opnieuw bekeken en zal op termijn gepubliceerd worden in een gecombineerde rapportage van de AWN en het vakteam erfgoed van de gemeente Dordrecht.

Conflictarcheologie is nog maar een jonge tak van de archeologie. Goed dat de artefacten in het verleden toch verzameld zijn.
Dordrecht was zowel aan het begin als in het laatste oorlogsjaar een belangrijke plek vanwege de Moerdijkbruggen.

Filmpje van het Hof in het teken van bodemvondsten tijdens nationale Archeologiedagen (rtvdordrecht.nl)

Het Hof in het teken van bodemvondsten tijdens nationale Archeologiedagen De Nationale Archeologiedagen vonden plaats op 16, 17 en 18 juni. Ze brachten het verleden tot leven met honderden evenementen door het hele land. In Dordrecht waren er in het Hof van Nederland meerdere activiteiten te bezoeken voor jong en oud.

We kijken terug op een leuke archeologiedag met een geïnteresseerd en gevarieerd publiek op het Hof.

De geschiedenis komt tot leven in het Hof tijdens de Archeologiedag!

Op zaterdag 17 juni organiseren het Hof van Nederland en de Nederlandse Archeologievereniging AWN afd. Lek- en Merwestreek de Archeologiedag en is er van alles te doen en beleven voor jong en oud. Buiten op het plein is het alsof je terug gaat in de tijd; er lopen 'echte' Romeinen, je kunt er workshops volgen of jezelf verkleden als een Romeinse soldaat! In het museum ontdek en leer je meer over de topstukken uit de archeologische collectie.

Archeologische collectie
Het Hof is een museum waar tientallen archeologische topstukken te bewonderen zijn, uit de periode 1250 – 1450 en ook enkele Romeinse objecten. Dit is echter maar een fractie van de ruim 15.000 bodemvondsten die opgeslagen zijn in het Stadsdepot.

Activiteiten
Buiten op het plein lopen 'echte' Romeinen rond; een Romeinse arts, een pottenbakster en twee soldaten, er zijn kraampjes en je kunt er van alles leren en doen. Maak je eigen Romeinse armband of mozaïektegel! Wil je helemaal het gevoel hebben dat je je in een andere tijd waant? Verkleed jezelf dan als een Romeinse soldaat en neem een kijkje in de Romeinse legertent. Daar geven twee Romeinse soldaten je informatie over alle aanwezige objecten. Denk aan wapens, helmen, etc. Je kunt je ook verkleden als Romeinse dame of ontdekken welke voedsel er door de komst van de Romeinen in ons land kwam. Ook in Dordrecht, Alblasserdam, Papendrecht en Sliedrecht is de invloed van de Romeinen merkbaar geweest. Georganiseerd in samenwerking met AWN afdeling Lek- en Merwestreek (Nederlandse Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie).

In het museum geeft conservator en archeoloog Deborah Paalman extra uitleg aan de museumbezoekers over de bijzondere voorwerpen in de kelder van het museum. Bij de workshop 'leer kijken als een archeoloog' ga je zelf aan de slag met onderzoek naar echte archeologische vondsten uit middeleeuws Dordrecht. Zo mag je werken met objecten van …..jaar oud. Of neem een duik in de ballenbak en 'graaf' tussen de ballen op zoek naar de puzzelstukken die je meer vertellen over onze geschiedenis.

Voor tijdstippen en meer informatie over alle activiteiten, kijk op de website www.hofvannederland.nl .

Nationale Archeologiedagen
De Nationale Archeologiedagen op 16, 17 en 18 juni 2023 brengen het verleden tot leven met honderden activiteiten door het hele land. Kijk op de website voor alle landelijke activiteiten.
www.archeologiedagen.nl

Samenwerking AWN
Tijdens de Archeologiedag werken we samen met de AWN, de Nederlandse Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie. De leden van de AWN werken mee aan archeologische onderzoeken en maken zich sterk voor de bescherming van het archeologisch erfgoed van Nederland. Ze zijn ook ambassadeurs voor de archeologie, ze bieden erfgoededucatie aan en promoten op andere wijzen publieke betrokkenheid bij het archeologisch erfgoed.

Datum: 17 jun 2023
Tijd: 11:00 - 17:00 (De activiteiten op het plein duren tot 15.00 uur)
Prijs: Gratis
* De activiteiten zijn gratis, maar museumentree niet. Kinderen t/m 18 jaar hebben gratis toegang tot het museum.

Reserveer tickets: https://www.hofvannederland.nl/beleven/archeologiedag/

https://storage.pubble.nl/350eaab2/content/2023/4/3cf986e3-ea8e-4795-973a-d46043022358_thumb840.webp
AWN-lid Arjan Wemmers heeft bij de lintjesregen een koninklijke onderscheiding gekregen. Arjan is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn inspanningen om vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog met succes boven de grond te brengen. Daarbij is hij ook de geschiedenis van de vliegtuigen en de laatste vlucht nagegaan en wie de bemanningsleden waren. Arjan heeft nog levende bemanningsleden en nabestaanden opgespoord en goede contacten met hun gelegd.

Op de foto is Arjan 2e van links op de bovenste rij.
Streekblad het Kontakt meldt:
Arjan Wemmers uit Molenaarsgraaf heeft ervoor gezorgd dat in Bleskensgraaf het ‘Mosquito-monument’ is opgericht. Na veel inspanning heeft hij één van de propellers van de Mosquito gevonden. Op 26 mei 2007 werd het propellermonument onthuld. Arjan heeft ook één van de motoren van de Engelse Avro Lancaster bommenwerpers gevonden, die boven Brandwijk werd neergeschoten. Van de motor is een monument gemaakt. Om dit te realiseren werd de Stichting Oorlogsmonument Molenaarsgraaf-Brandwijk opgericht. Op 20 mei 2017 is het monument onthuld.
Tevens is in de gemeente Alblasserdam, door Arjans inzet, een monument heropgericht, nabij de plaats waar een piloot is gesneuveld. Voor de realisatie van deze monumenten, heeft hij jarenlang onderzoek gedaan op de plaatsen waar de vliegtuigen zijn neergestort. Verder is Arjan docent bij Waard en heeft het ‘Mosquito-monument’ boekje geschreven: ‘Een Mosquito stort neer…’

storage.pubble.nl

De Jurk en Het Scheepswrak op televisie
In 2014 werden in een scheepswrak in de Waddenzee, later het Palmhoutwrak genoemd, heel veel vondsten gedaan. Veel vondsten waren luxe goederen, waaronder een zeer kostbare 17e eeuwse jurk.
De vondst werd gedaan door Texelse duikers. Hoe het verder ging met het overdragen van de vondsten, onderzoeken, conserveren en aan het publiek tonen, wordt in de televisieserie belicht.
Ook duidelijk komt aan bod de tegenstelling tussen wetenschappelijk verantwoord onderzoek. En anderzijds het bergen van spullen, die door degradatie van het vondstcomplex verloren zouden gaan. Dat doet voor de duikers pijn, samen met dat ze de vondsten die ze in jaren verzameld hebben, moeten overdragen.
De uitzendingen waren/zijn op 3, 10 en 17 april rond 22.20 uur op NPO 2, met op de zaterdagochtend om 8 uur een herhaling.
Ze zijn ook te zien via de website https://www.ntr.nl/site/tekst/De+Jurk+en+het+Scheepswrak/149

BEZOEKTIP | Ben je op zoek naar een leuke activiteit voor het weekend? Kom dan naar de Trekvaartdag op 15 april in in de omgeving van Leiden, Leidschendam, Voorburg en Den Haag! 🛶

Tijdens deze dag waan je je in de zeventiende eeuw en verken je de omgeving van het eerste openbaar vervoersmiddel van Nederland: de trekschuit. Naast de vaartocht zijn er meer dan twintig activiteiten, veelal gratis, langs de kant, zoals muziekoptredens, straattheater en marktkraampjes met streekproducten en ambachten. 🎉

Er zijn pendelboten en historische bussen beschikbaar om je van de ene naar de andere plek te brengen.🚌⛵

Meer info? Ga naar: https://bit.ly/3MHFVh7

https://www.awn-archeologie.nl/afdeling/lek-en-merwestreek/laatste-open-dag-sliedrechts-museum-vondsten-baanhoek/

Nieuws – Afdeling Lek- en Merwestreek Zaterdag 25 februari j.l. was in het Sliedrechts Museum de laatste open dag en tevens de laatste dag van de expositie “Verborgen verleden “ over de vondsten bij Baanhoek-west. Van…

Laatste kans!
Open dag vondsten Baanhoek-west:
https://www.awn-archeologie.nl/afdeling/lek-en-merwestreek/?event=open-dag-vondsten-baanhoek-west&event_date=2023-02-25

Verborgen Verleden: archeologische opgraving bij Sliedrecht-Baanhoek.
Zaterdag, 26 november 2022, start de expostie in het Sliedrechts Museum.
In de zomer van 2021 deden drie Sliedrechtse jongens een bijzondere ontdekking toen ze met hun metaaldetector aan het zoeken waren, ze vonden geen metalen voorwerpen, maar wel tientallen scherven Romeins aardewerk. De Nederlandse Archeologievereniging AWN, afdeling Lek- en Merwestreek werd op de hoogte gebracht en heeft vervolgens samen met de jongens de plek verder onderzocht. Daarbij is een veelvoud aan archeologische vondsten tevoorschijn gekomen. Geconcludeerd werd dat er een inheemse nederzetting uit het begin van onze jaartelling op deze locatie gevestigd was. Tot op heden is hier niet eerder een site uit deze tijdsperiode ontdekt. Een unieke vondst dus. Heel bijzonder was de vondst van een metalen pijlpunt.
Het Sliedrechts Museum gaat in samenwerking met de AWN Lek- en Merwestreek een bijzondere expositie wijden aan deze vondsten. Er wordt een beeld geschetst van de tijd van de opgravingen.

Altijd al eens willen weten hoe Romeinse mantelspelden (fibula’s) werden gemaakt? Op zaterdag 17 december 2022 en zaterdag 14 januari 2023 kun je zelf aan de slag. Op deze dagen leer je ook hoe een Romaanse boog werd geconstrueerd en waarom die zo sterk is; kan je je naam in Romeinse letters en je geboortedatum in Romeinse cijfers schrijven en kan je het molenspel spelen. Kortom: voldoende te beleven in het museum.

Daarnaast worden nog diverse andere activiteiten georganiseerd. Houd de berichtgeving hierover in de gaten!
https://www.sliedrechtsmuseum.nl/nieuws/verborgen-verleden-archeologische-vondsten-op-baanhoek/

Geslaagde open dag Préhistorie en Middeleeuwen bij Museum de Koperen Knop.
Voor kinderen was er van alles te doen. Voorwerpen opgraven in een bak zand, munten, pijlpunten en sleutels zoeken met een metaaldetector, pijl en boog maken en schieten, vuursteen bewerken.

Moord, doodslag en belastingen: Het Ontstaan Van Holland.

Iedereen houdt van Holland. Maar hoe is Holland eigenlijk ontstaan? Voor dat verhaal gaan we 1.000 jaar terug in de tijd.

In deze eXpeditie-aflevering vertellen we het verhaal van het ontstaan van Holland. Het begint met oorlog. En eindigt in moord...

Kijk het tweeluik eXpeditie: Het Ontstaan van Holland op:
www.expeditie.tv
youtube.com/expeditietv

--

Met dank aan:
Provincie Zuid-Holland
Gemeente Den Haag
Gemeente Dordrecht
Gemeente Vlaardingen
Museum Vlaardingen
Rijksvastgoedbedrijf

--

Shout-out to:
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Geschiedenis van Zuid-Holland
Erfgoedhuis Zuid-Holland
Archeon
Visit-Holland

Open dag Préhistorie en Middeleeuwen
Museum de Koperen Knop
https://www.koperenknop.nl/museum/

HET ZWAARD VAN HARDINXVELD
Gevonden in 1954, maar eindelijk is het Zwaard van Hardinxveld nu te bezichtigen tijdens de expositie ‘Sporen in de Waard’ in museum De Koperen Knop in Hardinxveld Giessendam.
Deze expositie, die loopt tot 19 november 2022, belicht vier bewoningsperiodes in de Alblasserwaard waarbij de bewoners hun sporen hebben nagelaten.

De Alblasserwaard blijkt in de steentijd al een bijzondere aantrekkingskracht te hebben gehad op de jagers-verzamelaars. Met name de donken en de stroomruggen waren een ideale uitvalsbasis voor al dan niet tijdelijke bewoning. Als bekendste prehistorische Nederlandse neemt Trijntje een bijzondere plaats in dit gebied in. Zij wordt zelfs als eerste in de Canon van de Nederlandse geschiedenis genoemd.
De archeologische ontdekkingen op de Hazendonk leverden bijzonder aardewerk op dat nu tentoongesteld wordt.
Toevalsvondst en voor het eerst tentoongesteld, is ook een bronzen kokerbijl uit de late bronstijd.
Dat de Romeinen in de Alblasserwaard ook hun invloed hebben doen gelden bewijzen de honderden voorwerpen, die tijdens archeologisch onderzoek tevoorschijn zijn gekomen.
Rijkversierde schalen, kommen en bekers van terra sigillata, maar ook glaswerk tonen aan dat de inheems Romeinse bewoners aan de zuidrand van dit gebied luxe tafelwaar tot hun beschikking hadden.
De ontginning van de Alblasserwaard rond het jaar 1000 leidt een nieuwe fase in.
Paste de mens zich aan aan de omgeving en bewoonden men voornamelijk donken en stroomruggen, die een relatieve droge en veilige omgeving boden, nu neemt de mens het heft in handen. Er ontstaat een cultuurlandschap waarvan tot op de dag van vandaag de sporen te herkennen zijn.
Als laatste periode toont de ruilverkaveling, die halverwege de vorige eeuw een aanvang nam, sporen van het laatste ingrijpen in het landschap van de Alblasserwaard.

Zwaard van Hardinxveld
Bijzonder object in de tentoonstelling is, naast de bronzen kokerbijl, het zwaard van Hardinxveld. Het zwaard is gevonden in 1954 door de toen 10-jarige Piet Overduin tijdens het uitbaggeren van een slootje.
Het Frankische zwaard dateert uit de periode 800-1000. Hoe dit zwaard bij de Giessen in het water terecht is gekomen blijft een raadsel, hoewel er wel theorieën over bestaan, zoals in de tentoonstelling wordt toegelicht.

Bijzondere dag: middeleeuwse zwaardvechters en vuursteenworkshop
Op zaterdag 29 oktober 2022 van 10.00 tot 16.00 uur organiseert het museum De Koperen Knop een speciale dag voor kinderen en volwassenen.
De hele dag is er een vuursteenworkshop te bezoeken, die gegeven wordt door een expert in het vuursteen bewerken. Tot in detail wordt getoond hoe je vuursteen pijlpunten, bijlen en andere prehistorische werktuigen maakt.
Je kunt ook even archeoloog worden en zelf vondsten opgraven of met een metaaldetector zoeken naar bijzondere ‘schatten’. Van ridders leren hoe je moet zwaard vechten kan ook. Zij geven ’s middags demonstraties. Zelf een pijl en boog maken is ook mogelijk op deze dag. De toegang is gratis.

Datum tentoonstelling: 16 september t/m 19 november 2022
Datum open dag : zaterdag 29 oktober
Tijd open dag: 10.00 uur – 16.00 uur
Locatie: Museum De Koperen Knop
Buitendams 6
Hardinxveld Giessendam
https://www.koperenknop.nl

Expositie over 7500 jaar bewoning in de Alblasserwaard:

Expositie over 7500 jaar bewoning in de Alblasserwaard – Afdeling Lek- en Merwestreek HARDINXVELD-GIESSENDAM • In Museum De Koperen Knop in Hardinxveld-Giessendam is de komende herfst een expositie over het ontstaan en de ontwikkeling van de bewoning in de Alblasserwaard. Dit omvat 7.500 jaar bewoningsgeschiedenis: ten tijde van Trijntje op donken, in de Romeinse tijd, de grote ont...

Wie helpt mee om de links-site aan te vullen?

Links – Afdeling Lek- en Merwestreek Alblasserdam.nl, gemeente Alblasserdam Molenlanden.nl, gemeente Molenlanden Hardinxveld-Giessendam.nl, gemeente Hardinxveld-Giessendam Leerdam.nl, gemeente Leerdam Papendrecht.nl, gemeente Papendrecht Sliedrecht, historische vereniging hv-wa.nl, historische vereniging West-Alblasserwaard historische...

Kijk eens op https://www.awn-archeologie.nl/afdeling/lek-en-merwestreek/agenda/ voor aankomende activiteiten!
En laat ons de website verbeteren door een reactie achter te laten op: https://www.awn-archeologie.nl/afdeling/lek-en-merwestreek/gastenboek/

Gastenboek – Afdeling Lek- en Merwestreek